آرتروز ستون فقرات و کمر
آرتروز ستون فقرات و کمر یا استئوآرتریت و یا بیماری تخریب دیسک، عارضه ای است که در آن غضروفهای محافظ قرار گرفته روی استخوانها تخریب یا فرسوده میشوند و در نتیجه بیمار دچار درد و تورم میشود.
همچنین این عارضه گاهی با تشکیل خارهای استخوانی (استئوفیت) نیز همراه است. در اثر آرتروز ستون فقرات و کمر خم شدن، انجام فعالیت های تحمل کننده وزن مثل پیاده روی و انجام وظایف روزمره مثل لباس پوشیدن و حمام کردن دشوار می شود.
برای درمان آرتروز کمر ، فیزیوتراپ به شما کمک می کند تا بیماری خود را مدیریت کنید، ناراحتی خود را کاهش دهید و بتوانید بار دیگر به خوبی حرکت کنید. اگه درد شما بهبود نیافت باید به جراح ستون فقرات مراجعه نمائید.
در اکثر موارد، درمان استئوآرتریت یا آرتروز ستون فقرات و کمر در جهت رفع علائم درد و افزایش توانایی و عملکرد فرد انجام میشود.
هدف از این روشهای درمانی داشتن یک زندگی سالم است. ازجمله روشهای اولیهی درمان میتوان به کاهش وزن در صورت نیاز و سپس حفظ وزن در حد سالم اشاره کرد.
ورزش درمانی نیز بخشی از این روشهاست. اکثر موارد استئوآرتریت یا آرتروز ستون فقرات و کمر بدون نیاز به عمل جراحی قابل درمان خواهند بود ولی بعضاً عمل جراحی نیز انجام میشود.
آرتروز ستون فقرات و کمر چیست؟
متخصص ستون فقرات ، ستون مهره را به چهار ناحیه گردنی ، پشتی ، سینه ای،کمری و خاجی تقسیم می کنند و هر قسمت خصوصیات و عمل کرد مخصوص دارد و زمانی که غضروف مفصلها و دیسک گردن و کمر در استئوآرتریت ستون فقرات تحلیل میروند.
و موجب آرتروز ستون فقرات و کمر می شود و به همراه کمردرد و گردن درد می باشد ، گاهی اوقات به واسطهی این بیماری زائدههای استخوانیای تشکیل میشوند که بر عصبهای گذرنده از ستون فقرات فشار وارد میکنند و در نتیجه ضعف و درد در پاها و بازوها بروز مییابد.
عوامل:
در کل میتوان گفت که آرتروز ستون فقرات و کمر با بالا رفتن سن است. اما علل گوناگون و متعددی نیز به شیوع این بیماری در اشخاص جوانتر دامن میزنند .
از جمله علل آرتروز ستون فقرات و کمر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- یک علت آرتروز ستون فقرات و کمر آسیب یا ضربه دیدن مفصل
- نقص ژنتیکی تأثیرگذار بر غضروف
درصد مردان در میان مبتلایان جوان تر از ۴۵ سال این بیماری بالاتر از زنان است؛ حال آن که با گذر از مرز ۴۵ سالگی، آرتروز ستون فقرات و کمر در زنان شیوع بیشتری می یابد.
این عارضه غالباً افراد دارای اضافه وزن را هدف قرار میدهد و معمولاً اشخاصی به این بیماری مبتلا میشوند که در مشاغل یا ورزشهایی فعالیت دارند که در آن ها فشار مکرر بر مفصلهای خاصی وارد میشود.
علائم و نشانه ها:
از علایم آرتروز ستون فقرات و کمر می توان به موارد زیر اشاره نمود:
استئوآرتریت ستون فقرات باعث سفتی یا درد مهره گردن یا پشت میشود و اگر تا آن اندازه شدید باشد که بر عصبهای ستون فقرات یا نخاع صدمه بزند با کرختی یا ضعف پاها یا بازوها نیز همراه خواهد بود.
معمولاً ناراحتی پشت بدن هنگام دراز کشیدن برطرف میشود. برخی افراد به علت آرتروز کمر در انجام کارهای روزمرّه با دشواری مواجه میشوند، حال آن که شدت بیماری در برخی دیگر به حدی است که منجر به ناتوانی قابل توجه آنان میگردد.
فرد مبتلا به علائم آرتروز ستون فقرات و کمر علاوه بر دست و پنجه نرم کردن با مشکلات جسمی گاهی از پیامدهای عاطفی و اجتماعی این بیماری نیز رنج میبرد.
برای مثال فردی که در نتیجه ابتلا به این بیماری به دشواری از عهده انجام وظایف شغلی و روزمره خود برمیآید، دچار احساس افسردگی و درماندگی میشود.
تشخیص آرتروز ستون فقرات و کمر:
پرتونگاری (اشعه ایکس) بهترین راه تأیید تشخیص آرتروز ستون فقرات و کمر است.
پزشک پس از بررسی سابقه پزشکی بیمار و انجام معاینه فیزیکی جهت تعیین کمر درد یا گردن درد، التهاب، کاهش حرکت گردن یا کمر و یا در صورت گویا بودن علائم آرتروز کمر و نشانه ها وجود نشانههایی مبنی بر آسیب دیدن عصب، نشانههایی چون ضعف، بیحسی یا تغییر در واکنش نشان دادن، ابتلا به این بیماری را تشخیص میدهد و اگر به موقع درمان نگردد عوارض آرتروز کمر نامطلوب خواهد بود به همین دلیل احتمالاً پزشک آزمایشهای خاصی را جهت کمک به تشخیص آرتروز کمر و ستون فقرات تجویز خواهد کرد.
برخی از آن ها عبارت اند از:
- پرتونگاری (اشعه ایکس) برای آسیب استخوانی، خارهای استخوانی و تحلیل غضروف یا دیسک کمر و ستون فقرات. البته تصویرهای به دست آمده آسیب غضروف را در مراحل اولیه بیماری نشان نمیدهد.
- آزمایشهای خون جهت تشخیص افتراقی و از میدان حدس خارج کردن عارضههای دیگر.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (ام آر آی ستون فقرات) برای آشکارسازی آسیب دیسکها یا تنگ شدن ناحیهی قرارگیری عصبهای ستون فقرات کاربرد دارد.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) آزمایشی است که در آن از میدان مغناطیسی و پالسهای انرژی امواج رادیویی به منظور تصویربرداری از اندامها و ساختارهای داخل بدن استفاده میشود.
- در بسیاری از موارد، دستگاه ام ار ای اطلاعات متفاوتی را از ساختار داخلی بدن در مقایسه با آنچه که با اشعه ایکس، سونوگرافی یا سیتی اسکن مشاهده میشود، ارائه میدهد. ام آر آی همچنین مشکلاتی را که نمی توان با سایر روشهای تصویربرداری مشاهده کرد، نشان می دهد.
درمان آرتروز ستون فقرات:
جهت درمان درد ستون فقرات، بیماران بهتر است تا حد امکان در مراقبت پزشکی خود مشارکت داشته باشند. این مشارکت شامل انتخاب بهترین متخصص ستون فقرات و کمر می شود.
بعضی از برنامه های مراقبتی مدیریت شده فضای کمی را برای انتخاب قرار می دهد، اما اگر بتوانید پزشک خود را انتخاب کنید، دستورالعمل هایی در مورد نحوه پیدا کردن بهترین دکتر متخصص ستون فقرات در ادامه ارائه شده است: جراح ستون فقراتی را انتخاب کنید که حداقل ۵۰ درصد از طبابت خود را صرف درمان بیماری های ستون فقرات خود کند.
دکتر متخصص ستون فقرات که اغلب بیماران مبتلا به مشکلات ستون فقرات را معالجه می کند در زمینه فن آوری ها و روش های جدیدتر نسبت به پزشکی که تنها گاهی اوقات بیماران مبتلا به ستون فقرات را معالجه می کند، به روز تر است.
علاوه بر اطمینان حاصل پیدا کردن از مجوزهای پزشکی مورد نیاز، مطمئن شوید که پزشکی را انتخاب کنید که با او احساس راحتی می کنید.روی هم رفته، پیدا کردن پزشکی که می توانید به آن اعتماد داشته باشید به اندازه تجربه او اهمیت دارد.
درمان آرتروز ستون فقرات و کمر بر تسکین و کاهش درد و افزایش توانایی عملکرد بیمار متمرکز است.
هدف اصلی این درمان بهرهمندی بیمار از یک سبک زندگی سالم به شمار میرود. درمان ابتدایی با کاهش وزن بیمار، در صورت داشتن اضافه وزن، آغاز میشود و در مجموع از همه بیماران خواسته میشود تا وزن خود را در حد مناسبی حفظ کنند.
درمان آرتروز کمر و ستون فقرات به درمان گردن درد و عوارضی که به دنبال دارد کمک میکند. ضمناً درمان شامل انجام ورزش های کمر درد میشود که گذشته از کمک به مدیریت وزن
از فواید گوناگون دیگری نیز برخورداراند:
- افزایش انعطافپذیری
- تقویت قلب
- بهبود گردش خون
- آسان تر ساختن انجام کارهای روزمرّه
شنا، پیادهروی و ایروبیک آبی از جمله ورزشهایی هستند که در برنامه درمانی گنجانده میشود و در کاهش علایم آرتروز کمر موثرند .
این ورزشها را میتوان در گروههای زیر تفکیک کرد:
- نرمشهای تقویتی: هدف از انجام این نرمشها قویتر ساختن عضلههای نگهدارنده مفاصل است؛ به این منظور برای افزایش مقاومت از وزنهها یا کشهای لاستیکی استفاده میشود.
- ورزش های هوازی:این نرمشها دستگاه گردش خون و قلب را قوی تر میکنند.
- نرمشهای دامنه حرکتی: این نرمشها انعطافپذیری بدن را بالا میبرند.
در نظر گرفتن دورههای استراحت در برنامه درمانی کلی ضروری است؛ اما بیتحرکی و خوابیدن، آتل بندی، استفاده از بریس یا دستگاه کشش برای طولانی مدت نه تنها سودمند نیست که عوارض نامطلوبی نیز به دنبال دارد.
درمانهای غیردارویی موجود برای استئوآرتریت ستون فقرات عبارت اند از:
کمپرسهای سرد یا گرم:
در این روش درمانی ساده کمپرسهای یخ یا گرم بر روی مفصل آسیب دیده قرار داده میشود. (حتماً با پزشک در مورد انتخاب کمپرس سرد یا گرم یا نحوه استفاده ترکیبی از آنها مشورت کنید.)
مکملهای غذایی:
استفاده از یک رژیم غذایی مناسب برای حفظ سلامتی ضروری است و بسیاری از پزشکان و درمانگران افراد را به ایجاد عادات غذایی سالم تشویق میکنند. تغییر در رژیم غذایی میتواند به بسیاری از افراد مبتلا به آرتروز هم از نوع التهابی و هم استئوآرتریت کمک کند.
علاوه بر استفاده از یک رژیم غذایی سالم و متعادل، دریافت مواد مغذی اضافه از مکملهای غذایی میتواند در درمان آرتروز به شما کمک کند. برخی از این مکملها عبارتاند از: اسیدهای چرب امگا ۳، ویتامین E، سلنیوم و ویتامین D.
دارو:
از مسکنها نیز برای درمان آرتروز ستون فقرات و کمر استفاده میشود، بسیاری از این دسته از داروها، برای مثال استامینوفن (تایلنول) را میتوان بدون نسخه از داروخانهها تهیه کرد.
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) با درجه تأثیر متفاوت نیز بدون نسخه در دسترساند.
آسپرین، سدیم ناپروکسین (الیو) و ایبوپروفن (مورتین یا ادویل) در این دسته جای میگیرند.
مصرف این داروها گاهی عوارض جانبیای چون خونریزی و سوزش شکمو به ندرت آسیب کلیوی را به دنبال دارد. کرمها و پمادهای موضعی نیز برای درمان درد توصیه میشوند.
این پمادها بر روی ناحیه دردناک مالیده میشوند، اما معمولاً تأثیر چندانی ندارند. پماد بن ـ گی و کرم اسپر نمونههای متداول این داروها به شمار میروند.
همچنین امکان دارد از آنجایی که هیچ دارویی برای معکوس ساختن فرایند بیماری و بازگشت به حالت طبیعی وجود ندارد، پزشک داروهایی را برای درمان علایم ارتروز ستون فقرات تجویز کند.
این داروها شامل مسکنها، داروهای مخدرهای ملایم یا تزریق کورتیکواستروئید اطراف ستون فقرات (تزریق مواد استروئیدی در اپیدورال) میشود.
شایان ذکر است که این تزریقها مشکل اصلی را برطرف نمیکنند و گاهی هیچ اثر مثبتی در درازمدت به جای نمیگذارند. معمولاً مصرف استروئیدهای خوراکی پیشنهاد نمیشود.
درمان آرتروز ستون فقرات در اکثر موارد بدون جراحی صورت می گیرد، اما گاهی چارهای جز انجام جراحی وجود ندارد. اسئوآرتریت یا آرتروز ستون فقرات یکی از علل تنگی مجرای نخاع یا استنوسیس است. در صورت مختل شدن عملکرد روده و مثانه، آسیب دیدن دستگاه عصبی یا ناتوانی در راه رفتن، انجام عمل جراحی ضرورت مییابد.
دیدگاهتان را بنویسید